highlike

ALEXANDER RASKATOV

A Dog’s Heart
Dutch National Opera
Libretto by Cesare Mazzonis
based on a novella by Mikhail Bulgakov

Alexander Raskatov - A Dog's Heart Dutch National Opera

source:mariinskyru
Composer Alexander Raskatov was born in Moscow. In 1978 he graduated from the Moscow Conservatoire in composition (class of Professor Albert Lehman).
Since 1979 he has been a member of the Russian Union of Composers and since 1990 he has been a member of the Russian Association of Contemporary Music and Staff Composer of Stetson University (USA). In 1994 he emigrated to Germany at the invitation of Mitrofan Petrovich Belyaev Publishing and has lived in Paris since 2007. He has received commissions from the Mariinsky Theatre, the Stuttgarter Kammerorchester, the Sinfonieorchester Basel (conducted by Dennis Russell Davies), the Dallas Symphony Orchestra (conducted by Jaap van Zweden), the London Philharmonic Orchestra (conducted by Vladimir Jurowski), the Asko-Schonberg Ensemble (Amsterdam) and the Hilliard Ensemble (London).

In 1998 Raskatov was awarded the Main Composition Prize at the Salzburg Easter Festival. In 2002 the disc After Mozart, featuring a work by Raskatov performed by Gidon Kremer and the Kremerata Baltica orchestra, won a Grammy award.

The composer’s discography includes recordings for companies including Nonesuch (USA), EMI (Great Britain), BIS (Sweden), Wergo (Germany), ESM (Germany), Megadisc (Belgium), Chant du monde (France) and Claves (Switzerland). In 2004 Dutch television made a special film about Raskatov’s concerto for viola and orchestra The Path featuring Yuri Bashmet and the Rotterdam Philharmonic Orchestra under the baton of Valery Gergiev. Commissioned by the Dutch National Opera in 2008, Raskatov composed the opera A Dog’s Heart. The opera was performed eight times in Amsterdam and seven times in London (English National Opera). In March 2013 it will be staged at the Teatro alla Scala under the baton of Valery Gergiev.
.
.
.
.
.
.
.
source:theguardiancom
Though no composer has yet made a convincing opera out of Mikhail Bulgakov’s great novel The Master and Margarita, his earlier, slighter satire A Dog’s Heart is a potentially less daunting source. Alexander Raskatov’s version of it gets its UK premiere at English National Opera in the staging by Simon McBurney first seen at Netherlands Opera in June.

First published in 1925, Bulgakov’s novella was banned in the Soviet Union the following year and not republished there until 1987. Its central character is Sharik, a dog who falls into the hands of a medical professor, Filippov, who specialises in rejuvenating transplants. He implants a human pituitary gland and testicles into Sharik, creating Sharikov, who retains all the worst characteristics of both species – getting drunk, singing obscene songs and raping the house maid – but who nevertheless finds himself a post in the Moscow bureaucracy, in charge of ridding the city of cats. Eventually, even Filippov realises he must reverse his operation.

Cesare Mazzoni’s adaptation, given at ENO in Martin Pickard’s translation, is straightforward enough, but to call the result an opera is stretching the definition considerably. Raskatov’s score never takes responsibility for shaping the drama or moving it forward, and though it follows in the absurdist tradition of Shostakovich’s The Nose and Schnittke’s Life With an Idiot, the music is desperately thin. With the exception of some coloratura soprano writing that owes a lot to Ligeti’s Grand Macabre, the vocal lines are declaimed rather that truly sung, with the orchestra (conducted by Garry Walker) confined to punctuating or reinforcing them. Raskatov selects his orchestral palette with care, but the result is inert, a trivial background to what is happening on stage.

Fortunately, what happens there is worth seeing. This is McBurney’s first opera production, but you would never know it. All the stagecraft of his Complicite work transfers beautifully to opera. The effects and the use of video are perfectly judged, the use of a puppet with three handlers to represent Sharik the dog is truly inspired, and he obtains performances of real punch from all of the cast. The counter tenor Andrew Watts and soprano Elena Vassilieva share the singing role of Sharik, and Sharikov is sung by Peter Hoare. Steven Page is the professor and Leigh Melrose his assistant, while Sophie Desmars turns the coloratura number for Sharikov’s fiancee in to a sparkling showpiece.
.
.
.
.
.
.
.
.
source:theaterkrantnl
Zeven jaar geleden beleefde A Dog’s Heart de wereldpremière tijdens het Holland Festival. Toen waren de kaartjes binnen een mum van tijd uitverkocht en werden de componist (Alexander Raskatov) en het artistieke team na afloop van de voorstelling minutenlang door het publiek toegejuicht. Nu, bij de eerste reprise, verliep de ontvangst niet anders. Logisch, want A Dog’s Heart is zowel muzikaal als theatraal een waanzinnige rollercoaster: een opera die kerven etst in de ziel en die je nooit, nooit meer zult vergeten.

Het is magie van de bovenste plank, wat De Nationale Opera hier laat zien en horen. Van de eerste tot de laatste noot neemt regisseur Simon McBurney de toeschouwer mee in een wereld waarin fictie en werkelijkheid zich vermengen tot een dwaze, nachtmerrie-achtige potpourri van gebeurtenissen. Van de eerste tot de laatste noot grijpt de staccato-achtige en complexe partituur – zo’n partituur van stevige Russische makelij vol stilistische referenties naar andere grote Russen als Moesorgski, Prokofjev en Sjostakovitsj – van Alexander Raskatov je bij de strot.

A Dog’s Heart is gebaseerd op het gelijknamige boek dat de Russische schrijver Michail Boelgakov in 1925 schreef en dat wegens de maatschappijkritiek decennialang in de ban werd gedaan. Het is een meesterlijke ‘moderne’ parabel waarin de, destijds nog jonge, Sovjet-samenleving op scherpzinnige wijze wordt gefileerd. Een uitgehongerde straathond wordt door een dokter als proefproject gebruikt. Hij krijgt menselijke teelballen en een hypofyse geïmplanteerd. Vervolgens ontwikkelt het gemuteerde dier zich echter tot een gewetenloze menselijke misdadiger. Het enige dat er op zit, is het dier operatief weer terug te brengen tot hond.

Op ingenieuze wijze heeft McBurney de onderhuidse symboliek van dit verhaal vorm gegeven. De hond staat natuurlijk voor het volk dat door het nieuwe regime verheft moet worden, maar uiteindelijk muteert in een monster. Als aan het slot de vermenselijkte hond Sjarikov terug is getransformeerd tot hond janken en blaffen de overige personages op het podium als straathonden. De boodschap is onmiskenbaar: je kunt wel één persoon redden van de barbarij, maar een politiek systeem dat is gebaseerd op repressie en uitbuiting creëert talrijke Sjarikovs. Zo bezien is A Dog’s Heart niet alleen het verhaal van de Sovjet-Unie, maar van elke dictatuur en onvrije samenleving.

McBurney maakt op slimme wijze gebruik van videoprojecties en oude filmbeelden uit het Rusland van de jaren twintig en dertig. In het vernuftige decor van Michael Levine, met als centraal punt een massieve muur die alle kanten op kan bewegen, lopen exterieur en interieur dwars door elkaar heen. Voeg daarbij de hond die wordt verbeeldt door Bunraku-spelers (Japans poppenspel) en je hebt alle ingrediënten voor een fascinerend visueel schouwspel: even absurdistisch als cartoonesk. A Dog’s Heart is een soort theatraal delirium, een koortsdroom waarin elk personage in dramaturgisch opzicht tot in de kleinste details perfect is geregisseerd. Er werd op het scherpst van de snede geacteerd en gezongen, onder meer door Sergei Leiferkus (de dokter) en Peter Hoare (Sjarikov). Bovendien leverden het Nederlands Kamer Orkest en het Koor van De Nationale Opera een absolute topprestatie onder leiding van Martyn Brabbins. Hier past maar een advies: ga dat zien en horen!
.
.
.
.
.
.
.
source:theresabenerse
Hela sju personer är engagerade för att framställa en enda rollgestalt i operan A Dog’s Heart. Så är det också huvudrollen, en hund, som blir opererad i ett medicinskt experiment, och förvandlas till man. När föreställningen börjar ligger hunden livlös mitt på scenen. Videoprojiceringar på en mellanridå och fondväggen får snö att vräka ner och förmedlar ut i teatersalongen känslan av en bitande kall vinterkväll i Moskva. Fyra dockspelare kommer in och ger den utmärglade marionetthunden liv. En av dem för huvudet och de andra samsas om kropp och svans. Två sångare, en kontratenor och en sopran, blir hundens röst. Kontratenoren uttrycker hundens hunger, mänskliga känslor och lidande i smäktande toner. Sopranen morrar och skäller aggressivt i en megafon, som groteska missljud av hundens akuta nöd. Alla rör sig solidariskt med marionetten på den stora scenen, och blir som en sammansatt, självständig figur.

En hunds hjärta är en nyskriven opera av Alexander Raskatov, byggd på Michail Bulgakovs roman från 1925. Simon McBurney som leder teatergruppen Complicite har gjort den till ett mångdimensionellt, fantasifullt allkonstverk, som skildrar revolutionens bakslag och maktens arrogans. Bulgakovs satiriska roman var förbjuden i Sovjet ända till 1987. Hunden i berättelsen blir upptäckt av en berömd kirurg, som testar att operera in en mans könsorgan och hypofys i hunden. I en dramatisk scen, där vi ser operationen i stora silhuettskuggor mot fondväggen, omvandlas hundmarionetten stegvis till människa. Tenoren Peter Hoare tar då över rollfiguren från dockspelarna och de två rösterna. Han bor i en hundkorg och rusar ostyrigt runt som ett förvuxet damp-barn i professorns hem. Han dricker vodka, svär som en borstbindare, blir kommunalanställd som kattfångare och får snabbt veta vilka rättigheter han kan kräva som medborgare i den unga kommunistrepubliken. Simon McBurneys iscensättning utspelas i professorns stora våning, som fyller hela scengolvet. På fondväggen projiceras arkivfilmer med demonstrerande proletärer och marscherande folkmassor från Bulgakovs samtid. In på scenen kommer brigader som stöttar den råbarkade hundmannen i hans proletära kamp. Professorn svarar med arrogans. Han vill försvara sina egna privilegier och är bara intresserad av sitt sociala experiment: kan man vetenskapligt konstruera en ny sorts människa till det framtida idealsamhället? Men professorn står inte ut med sin skapelse och opererar på nytt mannen till den fogliga gatuhund han var. Under ingreppet flödar blod ut på hela scenen, som en bild av ett folk som förtrycks med makthavarnas övergrepp.

Uppsättningen av A Dog’s Heart är i sig ett fantastiskt exempel på kollektivismens triumf. De sju aktörerna som gör hunden samspelar perfekt. Och Simon McBurney koordinerar virtuosa dockspelare från gruppen Blind Summit med operasångare, orkester, ljus- och videodesigner, kör och skådespelare från Complicite. Teatern är en av de få platser där individuellt skapande förverkligas och växer genom att inte agera självupptaget och suveränt, utan tvärtom integreras i ett jämställt grupparbete. Tänk om revolutionens ledare hade lärt sig bygga en ny värld så som teatern gör!